Ο φαύλος κύκλος του δανεισμού και το κοινωνικό χάος.

Αν καταφέρουμε να ξαναδανειστούμε προκειμένου να επιβιώσουμε και φέτος, αυτό μάλλον θα γίνει με υψηλότατα και πάλι επιτόκια. Αυτό θα σημάνει φαύλο κύκλο για το έλλειμμα και μπούμερανγκ για τη δημοσιονομική εξυγίανση. Τα μέτρα που θα ληφθούν σήμερα πρέπει να είναι ακόμη πιο σκληρά, αρκεί να γίνει αντιληπτό ότι σε αυτήν την κρίση θα πληρώσουμε όλοι ανεξαιρέτως…


Πριν από μερικές ημέρες, απευθυνόμενος στην αντιπολίτευση, ο πρωθυπουργός δήλωσε ότι και η κυβέρνησή του «από τα λάθη του παρελθόντος διδάσκεται». Εύχομαι αυτό να έχει κατά νου στις κινήσεις που ετοιμάζεται να κάνει στην οικονομία. Και το λέγω αυτό διότι έχει αποδειχθεί ότι όσο καθυστερούν τα μέτρα τόσο πιο επώδυνα είναι αυτά που τελικώς θα ληφθούν. Ή μάλλον, αυτά που θα μας επιβληθούν.

Αδίκως πανηγυρίζουν ορισμένοι επειδή επέτυχε το ελληνικό δημόσιο να δανειστεί. Ομοίως αδίκως, επικρίνουν και άλλοι τους όρους του δανεισμού. Κι αυτό γιατί ναι μεν δανειστήκαμε εξαιρετικά ακριβά, αλλά προφανώς τα υψηλά επιτόκια ήταν το μόνο κίνητρο για τις ξένες τράπεζες προκειμένου να δανείσουν εκ νέου το αφερέγγυο κράτος μας. Ο χρόνος που έχουμε ωστόσο μπροστά μας είναι εξαιρετικά μετρημένος. Σε λιγότερο από έναν μήνα θα ξαναβγούμε στην πιάτσα για να ζητήσουμε εκ νέου λεφτά και τότε η αξιολόγηση μας θα εξαρτηθεί εν πολλοίς από τα μέτρα που θα έχουμε ήδη λάβει, στην κατεύθυνση της δημοσιονομικής μας εξυγίανσης. Ας μην ξεχνούμε ότι για να ζήσουμε φέτος θα χρειαστούμε περί τα 53,2 δις και έχουμε δανειστεί μόνο τα 13,6 δις ευρώ. Θα καταφέρουμε να δανειστούμε εκ νέου; Ή αν συνεχίσουμε να δανειζόμαστε με αυτά τα επιτόκια, τι αντίκτυπο θα προκληθεί στην πορεία της ελληνικής οικονομίας;

Το κόστος δανεισμού μας, το υψηλότερο ανάμεσα στα κράτη της ευρωζώνης, είναι δυνατόν να τινάξει στον αέρα το σύμφωνο σταθερότητας και ανάπτυξης που παρουσίασε η ελληνική κυβέρνηση. Κι αυτό διότι, θα στραγγίσει την ελληνική οικονομία και θα αποτρέψει την όποια επένδυση, την ίδια στιγμή που το έλλειμμα θα συνεχίσει να αυξάνεται λόγω τόκων, ακόμη κι αν τα μέτρα αρχίσουν να αποδίδουν. Με απλά λόγια, ένας φαύλος κύκλος από τον οποίο πολύ δύσκολα θα εξέλθουμε. Υπάρχει τρόπος να αποσοβήσουμε το βύθισμα σε μεγαλύτερη κρίση;

Πιστεύω πως ναι, αρκεί ο κ. Παπανδρέου να έχει κατανοήσει σωστά τα λάθη του παρελθόντος. Η στάση της ελληνικής κυβέρνησης απέναντι στους αγρότες είναι μια πρώτη, μικρή κατάθεση υπευθυνότητας. Ωστόσο, πρέπει με ταχύτατα βήματα να οριστικοποιηθεί μια σειρά μέτρων και να συγκεκριμενοποιηθούν οι εξαγγελίες και κυρίως τα αποτελέσματά τους. Πόσα χρήματα θα μαζέψει το ελληνικό δημόσιο από την αύξηση της φορολογίας στα καύσιμα; Τι ποσό θα μπει στα ταμεία από τον περιορισμό των επιδομάτων; Από την κατάργηση οργανισμών που είχαν εξελιχθεί σε τροφεία αργομίσθων; Μήπως πρέπει εξαρχής να προχωρήσουμε παραπέρα και αντί να περικόψουμε επιδόματα, να επανεξετάσουμε και τις ανάγκες συγκεκριμένων οργανισμών, όπως για παράδειγμα η Βουλή που ο κ. Σιούφας τελευταίος την γέμισε σε τέτοιο βαθμό από υπαλλήλους που δεν ξέρουν στην κυριολεξία πού να καθίσουν;

Την ίδια στάση που κράτησε απέναντι στους αγρότες, ο κ. Παπανδρέου πρέπει να κρατήσει απέναντι σε όλους εκείνους που ετοιμάζονται να κατέβουν στους δρόμους (εφοριακοί, οδηγοί ταξί, δημόσιοι υπάλληλοι κα). Ωστόσο, το καλύτερο θα ήταν να πείσει παράλληλα τους πολίτες ότι η χώρα πραγματικά αλλάζει σελίδα. Κι αυτό θα συνέβαινε μόνο αν η ανοχή στην παρανομία γινόταν μηδενική απέναντι σε όλους. Διότι δεν είναι δυνατόν κάποιοι να σουλατσάρουν σαν κύριοι αν και εκκρεμούν εις βάρος τους τρομακτικές καταδίκες (από φορολογικές παραβάσεις έως πολεοδομικές παρανομίες ή ακόμη και απάτες του κοινού ποινικού δικαίου), και από την άλλη πλευρά να ζητείται από τον ελληνικό λαό να «ματώσει». Η ανισονομία και η ατιμωρησία των πολιτικών και των ισχυρών του τόπου πυροδοτούν το αίσθημα της κοινωνικής αδικίας. Η αντιπαράθεση των διαφόρων κοινωνικών ομάδων είναι βέβαιη, με τα πιθανολογούμενα αποτελέσματα να κλιμακώνονται από έκρηξη κοινωνικής οργής στους δρόμους έως και απευκταίες ημιεμφυλιακές καταστάσεις.


*Το άρθρο αυτό δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα "Η Χώρα" το Σάββατο 30 Ιανουαρίου