Παρών.

*Η ομιλία μου στον προυπολογισμό που συζητείται στη Βουλή.

Κυρίες και κύριοι Βουλευτές,

Ας ξαναθυμηθούμε κάτι που έχουμε ξεχάσει. Ή δε μας ενδιαφέρει καθόλου να θυμόμαστε. Ο προϋπολογισμός δεν είναι ένα απλό τεχνικό κείμενο. Και η συζήτηση του δεν είναι ασφαλώς μια καλή ευκαιρία για χειροκρότημα….. Ο προϋπολογισμός… δηλαδή η διαχείριση από το κράτος των χρημάτων που εισπράττει από τους φορολογούμενους, είναι η πεμπτουσία του δημοκρατικού πολιτεύματος. Αφού συνιστά τελικά, τη λογοδοσία προς τον λαό από τους εκλεγμένους από τον ίδιο ηγέτες της χώρας. Αυτή η «δημοκρατική» πεμπτουσία… με δική μας ευθύνη …έχει σήμερα ευτελιστεί. Προϋπολογισμοί με τεχνάσματα. Δημιουργικές λογιστικές. Απογραφές. Και πλέον προϋπολογισμοί που ψηφίζονται για να …εκτροχιασθούν. Όπως ο φετεινός.

Η σαφής τάση αποδυνάμωσης της ελληνικής οικονομίας όπως την βιώνουμε σήμερα είναι η οδυνηρή συνέπεια. Τα πραγματικά αίτια κρύβονται στις χρόνιες στρεβλώσεις, που καμία κυβέρνηση δεν ήθελε ή δεν κατάφερε να διορθώσει. Τα προβλήματα παραμένουν τα ίδια. Μεγιστοποιημένα ασφαλώς σήμερα από την αδιαμφισβήτητη διεθνή χρηματοπιστωτική κρίση, της οποίας ωστόσο οι αρνητικές επιπτώσεις θα εξαρτηθούν κατά βάση αφενός από την κατάσταση της κάθε εθνικής οικονομίας και αφετέρου από την αποτελεσματικότητα της ασκούμενης οικονομικής πολιτικής.

Γνωρίζουμε καλά ότι η κατάρτιση ενός νέου Π/Υ βασίζεται στην εκτίμηση για την εκτέλεση του Π/Υ που προηγείται. Όσο πιο στέρεη η βάση, τόσο πιο σταθερό και αξιόπιστο το οικοδόμημα του νέου Π/Υ. Οι εκτιμήσεις για την εκτέλεση του Π/Υ του τ.ε., αν ληφθούν υπόψη τα διαθέσιμα απολογιστικά στοιχεία, φαίνονται νομίζω αδικαιολόγητα αισιόδοξες. Για να γίνω συγκεκριμένος. Φαίνεται αισιόδοξη η εκτίμηση για ετήσια αύξηση των καθαρών εσόδων του Τ/Π κατά 10,1%, όταν η αύξηση του εννεαμήνου ήταν μόλις 4,1%!. Εκτιμήσεις για άλλα κρίσιμα μεγέθη του Π/Υ του τ.ε. δείχνουν σημαντικές και συνάμα ανησυχητικές αποκλίσεις. Για παράδειγμα, το έλλειμμα της Κεντρικής Κυβέρνησης εκτιμάται ότι θα υπερβεί τον αρχικό στόχο κατά €2,5 δις περίπου. Η δαπάνη για πληρωμή τόκων του Δ/Χ εκτιμάται ότι θα τον υπερβεί κατά €800 εκατ. Το Δ/Χ εκτιμάται ότι θα υπερβεί τον αρχικό στόχο κατά €9,3δις, σημειώνοντας αύξηση της τάξης του 8,3%.

Σε περιόδους μεγάλης αβεβαιότητας, όπως η τρέχουσα, έχω την άποψη ότι οι αισιόδοξες εκτιμήσεις πρέπει να αποφεύγονται επιμελώς, αφού τυχόν διάψευσή τους πλήττει το κύρος και την αξιοπιστία των δημοσιονομικών αρχών της χώρας. Στην τρέχουσα συγκυρία δοκιμάζεται σκληρά η αξιοπιστία του χρηματοπιστωτικού μας συστήματος και συνακόλουθα η αξιοπιστία των εποπτικών αρχών του κράτους. Η εμπιστοσύνη των πολιτών στην ικανότητα του κράτους να διαχειριστεί αποτελεσματικά την κρίση πρέπει να προστατευθεί ως κόρη οφθαλμού. Ωστόσο, ακόμη και αν επαληθευτούν οι αισιόδοξες εκτιμήσεις, η κατάσταση των οικονομικών του κράτους εξακολουθεί να είναι κρίσιμη.

Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι,

Επί της ουσίας. Θα σταθώ εν τάχει σε δύο ζητήματα: το δημόσιο χρέος και τις κρατικές δαπάνες. Έλεγα πέρυσι από το ίδιο αυτό βήμα. Ήλθε η στιγμή να χρησιμοποιήσουμε για την αντιμετώπισή του δημοσίου χρέους την πιο κοφτερή λεπίδα του ΤΠ., εκείνη των δαπανών. Έχω εδραία την πεποίθηση ότι αν δεν περικόψουμε τις κρατικές δαπάνες, θα αναπαράγονται και θα διευρύνονται τα ελλείμματα, θα διογκώνεται το Δ/Χ και θα γίνεται ολοένα και επαχθέστερη η εξυπηρέτησή του εις βάρος των πολιτικών κοινωνικής προστασίας και ανάπτυξης.
Ενδεικτική είναι η μείωση των δημόσιων επενδυτικών δαπανών κατά €850 εκατ. και ο περιορισμός τους στο 3,4% του ΑΕΠ από 5,1% το 2004 και 5,4% το 2000. Τη μείωση αυτή στην παρούσα οικονομική συγκυρία και δεδομένου ότι το ΕΣΠΑ μπαίνει στο τρίτο έτος εφαρμογής του αδυνατώ να την κατανοήσω!

Για τις δαπάνες κοινωνικής προστασίας τώρα. Η αποτελεσματικότερη διαχείριση των υφιστάμενων δαπανών μπορεί να δώσει καλύτερο αποτέλεσμα και οι επιπλέον πόροι ακόμη μεγαλύτερο. Και βέβαια, αυτό το ζήτημα έχει απόλυτη συνάφεια με μια ακόμη δική μας δέσμευση: την επανίδρυση του κράτους, η οποία όμως προχωράει με βραδείς ρυθμούς, την ίδια στιγμή που ο νόμος για τον έλεγχο της διαχείρισης του δημόσιου χρήματος και την πάταξη της διαφθοράς που ψηφίσαμε το 2006 παραμένει ανενεργός στο συρτάρι των αρμοδίων.

Κυρίες και Κύριοι,

Η θλιβερή διαπίστωση ότι η Ελλάς είναι μια διεφθαρμένη χώρα ανεπαρκών πολιτικών έκανε το γύρο του κόσμου από τα διάφορα ειδησιογραφικά πρακτορεία. Η κρίση της Ελλάδας ανέφερε τις προάλλες ο Εκόνομιστ είναι βαθύτατα πολιτική. Η έκρηξη της κοινωνικής οργής όπως τη βιώσαμε τις προηγούμενες ημέρες, σήκωσε το χαλί. Το χαλί κάτω από το οποίο κρύβαμε για χρόνια τα σκουπίδια μας. Δείτε τα θέματα διαφθοράς. Κανένα σκάνδαλο δεν διαλευκάνθηκε. Κανένας υψηλά ιστάμενος δεν κατέληξε στη φυλακή. Μόνο κάποιοι λίγοι έχασαν τους υπουργικούς τους θώκους και αυτό όχι με παραδειγματική υπόδειξη της εξόδου, αλλά με θερμές ευχαριστίες …για τη συνεισφορά και το έργο τους. Ωστόσο, η διαφθορά συνεχίζει να αδειάζει τα ταμεία του κράτους και την τσέπη του έλληνα φορολογούμενου, αλλά και να αποτρέπει κάθε ξένη επένδυση.

Κυρίες και κύριοι Βουλευτές,
Η μείωση των αμυντικών δαπανών ήταν για χρόνια ζητούμενο των δήθεν φιλολαϊκών πολιτικών. Αυτό θα ήταν πράγματι μια θαρραλέα πολιτική πρωτοβουλία, αν είχαμε προηγούμενα φροντίσει να εξυγιάνουμε τον τόσο εύφορο για διαπλοκή τομέα των εξοπλιστικών προγραμμάτων. Δυστυχώς δεν το πράξαμε. Δεν εξασφαλίσαμε αδιάβλητο πλαίσιο στις προμήθειες των στρατιωτικών εξοπλισμών. Αντίθετα, αφήσαμε τους μεσάζοντες και τους μεταπράτες να συνεχίζουν να πλουτίζουν εις βάρος του ελληνικού λαού. Αντίθετα, δώσαμε το ελεύθερο σε ορισμένους από εμάς να ενεργούν ακόμη και ως λομπίστες αυτών των οπλεμπόρων.

Κυρίες και κύριοι,

με τη σημερινή μου τοποθέτηση δεν αποκαλύπτω ασφαλώς κάτι που δεν γνωρίζετε κι εσείς, και ο επιχειρηματικός κόσμος της χώρας και η διεθνής κοινότητα και οι οικονομικοί αναλυτές και ασφαλώς ο ελληνικός λαός που νιώθει την οικονομική δυσπραγία στην δυστυχή του καθημερινότητά. Θέλω όμως να τονίσω το εξής: οι εκτροχιασμένοι εκ των προτέρων προϋπολογισμοί δυναμιτίζουν συθέμελα το ίδιο το δημοκρατικό πολίτευμα. Μας απαξιώνουν ακόμα περισσότερο στα μάτια των εντολέων μας, των ελλήνων πολιτών. Επιβαρύνουν το ήδη εξαιρετικά φορτισμένο από κοινωνική ένταση κλίμα διάχυτης απαισιοδοξίας για το μέλλον. Συνθλίβουν κάθε προσδοκία μεταρρύθμισης και αλλαγής.

Κύριοι συνάδελφοι,

Η ανασύνταξη του προϋπολογισμού στο σκέλος των εσόδων και στο σκέλος των δαπανών είναι απαραίτητη. Η λήψη ουσιαστικών μέτρων για την πάταξη της διαφθοράς είναι επιβεβλημένη. Ο εξορθολογισμός των αμυντικών δαπανών είναι αναγκαίος χωρίς όμως να αφεθεί η χώρα ανοχύρωτη. Η αύξηση των δημοσίων δαπανών για τη στήριξη των εισοδημάτων που συρρικνώνονται -όπως λαϊκίστικα προτείνει το ΠΑΣΟΚ και άλλα κόμματα- είναι ακόμη μια προσπάθεια προσανατολισμένη στην ψηφοθηρία και όχι στην εξυγίανση των δημοσιονομικών του κράτους. Ο συγκεκριμένος προϋπολογισμός είναι και ανεδαφικός και αντιλαϊκός. Όχι επειδή δίνει λίγα, αλλά διότι δεν μπορεί να βοηθήσει ουσιαστικά τους Έλληνες να ζήσουν καλύτερα. Εκ των πραγμάτων, συμμέτοχος σε αυτό το σχέδιο δεν μπορώ να είμαι. Εκ των πραγμάτων θα παραμείνω παρών….

H διάλυση του κράτους και η σκούπα

*όπως δημοσιεύθηκε στη Real News , Κυριακή 14 Δεκεμβρίου


Το πρόβλημα είναι βαθύτατα πολιτικό. Η ελληνική κοινωνία είναι εξοργισμένη, θλιμμένη, απογοητευμένη. Η δολοφονία του 15χρονου μαθητή από αστυνομικό στα Εξάρχεια πυροδότησε μια σειρά αντιδράσεων που σιγοβράζουν εδώ και καιρό στην ψυχή του Έλληνα. Από πού πηγάζει αυτή η οργή; Από τη διεύρυνση των ανισοτήτων. Από τη διαπιστωμένη πλέον διαφθορά των πολιτικών όλων των αποχρώσεων. Από την οικονομική κρίση, απόρροια των χρόνιων στρεβλώσεων της αδύναμης ελληνικής οικονομίας. Από την τεκμαρτή διάλυση του κράτους.
Με απλά λόγια. Ο Έλληνας καλείται -με τηλεοπτικά σπότ μάλιστα!- να αποκτήσει φορολογική συνείδηση, την ίδια στιγμή που οι κυβερνώντες νομιμοποιούντται πλήρως να φτιάχνουν οφ σορ, καθότι «το νόμιμο είναι και ηθικό». Ο έλληνας βλέπει κάποιους να πλουτίζουν και να αποκτούν περιουσίες την ίδια στιγμή που τον μαστίζει η οικονομική κρίση. Ο έλληνας βλέπει πολιτικούς να είναι ακόμη όχι απλώς εκτός φυλακής αλλά και εντός πολιτικής, την ίδια στιγμή που έχουν αναμειχθεί σε σκάνδαλα δισεκατομμυρίων. Ο έλληνας βλέπει τη δικαιοσύνη να του δείχνει το πιο σκληρό της πρόσωπο, όταν άλλους ισχυρούς μεγαλοκαναλάρχες, πολιτικούς και επιχειρηματίες τους χαϊδεύει μαλακά το κεφάλι.

Ο έλληνας βλέπει διαχρονικά δειλούς πολιτικούς ανεύθυνους και τυχοδιώκτες. Όλων των κομματικών αποχρώσεων. Ο κ. Καραμανλής και η ηγετική του ομάδα απέδειξε ότι όχι μόνο δεν μπορεί να χειρισθεί καμία κατάσταση, αλλά δεν μπορεί να αναλάβει και καμία ευθύνη για την όποια αστοχία. Η μη ανάληψη πολιτικών πρωτοβουλιών, αλλά και ευθυνών, έχει προκαλέσει την οργή των ελλήνων πολιτών, που νιώθουν πλέον μένος για την πολιτεία που προληπτικά δεν φρόντισε να αποτρέψει τη δολοφονία του 15χρονου, αλλά και κατασταλτικά δεν υπερασπίστηκε τις περιουσίες τους. Την ίδια στιγμή η χώρα είναι ανοχύρωτη. Όχι απέναντι σε κάποιο μυστικό σχέδιο εξόντωσης της ίδιας και της κυβέρνησης, αλλά είναι ανήμπορη και ανοχύρωτη απέναντι στην ίδια τη διάλυση του κράτους.

Για αυτήν τη διάλυση του κράτους, για αυτό το σάπιο σύστημα εξουσίας, φταίει ασφαλώς η κυβέρνηση. Δεν φταίει όμως μόνο η κυβέρνηση. Φταίει και η αξιωματική αντιπολίτευση που για χρόνια είδε την εξουσία ως τρόπο να αλώσει το κράτος και τον κορβανά του. Φταίει η σημερινή αξιωματική αντιπολίτευση που προσπαθεί και πάλι να ανέλθει στην εξουσία με τα ίδια χιλιοδοκιμασμένα πρόσωπα, με τα ίδια αποτυχημένα πρόσωπα, με τις ίδιες χρεοκοπημένες πολιτικές. Ο κ. Παπανδρέου έχει γίνει ένας καλός ρήτορας. Του πήρε μεγάλο χρονικό διάστημα. Είναι ωστόσο από τώρα ασυνεπής. Είχα πριν από πολλούς μήνες επισημάνει ότι πρέπει να υιοθετήσουμε το τεκμήριο πολιτικής ενοχής: οι πολιτικοί που φέρονται αναμεμειγμένοι σε σκάνδαλα πρέπει ν α παραιτούνται προτού αποφανθεί η δικαιοσύνη. Προκειμένου η δικαιοσύνη να κάνει απερίσπαστη το έργο της, χωρίς να δεσμεύεται από το βαρύ τους όνομα. Άκουσα λοιπόν τον κ. Παπανδρέου να το υιοθετεί από το βήμα της βουλής. Ασφαλώς και αυτό είναι μια καλή πρωτοβουλία. Με μια διαφορά. Ο κ. Παπανδρέου είναι αυτή τη στιγμή πρόεδρος του κόμματος του. Οπότε αν ήθελε να τον πιστέψουμε, θα έπρεπε να έχει ξεκινήσει από αυτήν τη στιγμή. Δεν υπάρχει ωστόσο, καμία ουσιαστική βούληση κάθαρσης, από την στιγμή που δεν υπάρχει ήδη αυτοκάθαρση! Ή θεωρεί ότι το ΠΑΣΟΚ του 2008 είναι tabula rasa; Είναι άγραφος πίνακας; Όχι. Το ΠΑΣΟΚ σέρνει πολλά ακόμη από τα γνωστά του βαρίδια και μάλιστα στην πρώτη γραμμή.

Η προσφυγή στις κάλπες δεν είναι ασφαλώς λύση. Δεν μπορεί κανείς να σύρει τους έλληνες σε μια τόσο κρίσιμη απόφαση με διλήμματα χάους. Πρέπει με νηφαλιότητα να εξετάσουμε κατά πόσον ο καθένας εννοεί αυτά που λέει προκειμένου να μην ξαναπέσουμε θύματα κάποιου δήθεν επικοινωνιακού χαρίσματος. Έστω κι αν έχει αποκτηθεί με πολύ κόπο.

Πρέπει ωστόσο άμεσα να τεθεί στο τραπέζι του διαλόγου η ανεξαρτητοποίηση της δικαιοσύνης, αλλά και της ηγεσίας της αστυνομίας. Δεν μπορούν οι κρίσεις των δικαστών να γίνονται με κομματικά κρίτηρια και δεν μπορούν να αποστρατεύονται ικανοί αξιωματικοί όταν αλλάζουν οι κυβερνήσεις. Την ίδια στιγμή η ανάταξη της κεντροδεξιάς, με την έννοια της μόνης ικανής δύναμης να παράσχει στη βάση του φιλελευθερισμού και του ρεαλισμού αξιόπιστες λύσεις για τον τόπο, είναι επιβεβλημένη.
Το πρόβλημα στην Ελλάδα είναι ότι η εκάστοτε εξουσία χρησιμοποιεί ακόμη το αξίωμα Λαμπεντούζα, προκειμένου να πείσει ότι θέλει να τα «αλλάξει όλα στην προσπάθεια της να μην αλλάξει τελικώς τίποτε». Τυχαία όμως γεγονότα , σαν αυτό που συνέβη πριν από μια εβδομάδα στα Εξάρχεια, μπορούν να αλλάξουν την πορεία των πραγμάτων. Αποκαλύπτουν τα σκουπίδια που για χρόνια συσσωρεύαμε κάτω από το χαλί. Μένει κάποιοι να πιάσουν τη σκούπα.