Για τη Νέα Πελοπόννησο, Αρχή της Περιφέρειας οι Πολίτες

Τα δύσκολα προβλήματα απαιτούν καθαρές απόψεις, τολμηρές λύσεις και αποφασιστικές πράξεις. Στο πολιτικό, οικονομικό, κοινωνικό και ηθικό αδιέξοδο υπάρχει διέξοδος. Τα υγιή κύτταρα της κοινωνίας, όπου και αν αυτά ανήκουν, μπορούν να συνεργήσουν για να δώσουν λύσεις . Οι πολίτες, απορρίπτουν τη συνενοχή με το πελατειακό κράτος και διεκδικούν ένα καλύτερο μέλλον. Αρωγοί σε αυτή την προσπάθεια είναι η νομιμότητα και η αξιοκρατία που μπορούν να κάνουν το κράτος σύμμαχο του πολίτη, όχι εχθρό.

Τα δύσκολα προβλήματα απαιτούν ισχυρή συστράτευση και δημιουργική σύνθεση. Στην κρίση θεσμών και αξιών, στην οποία βύθισε τον τόπο το πολιτικό σύστημα υπάρχει αντίλογος. Οι παλιές δομές παραχωρούν τη θέση τους σε νέους θεσμούς. Θεσμούς δημοκρατικούς, ελεύθερους και συμμετοχικούς. Το άσχημο, συγκεντρωτικό Κράτος μετακυλύει αρμοδιότητες στην περιφέρεια. Οι πολιτικοί επιστρέφουν στον πολίτη μέρος των εξουσιών που εκείνος τους ανέθεσε. Οι πολίτες ανακτούν την εξουσία και την ευθύνη να αποφασίζουν για τον τόπο τους. Μία δυναμική περιφέρεια δίνει πνοή σε ένα κράτος που για χρόνια νοσεί και δίνει προοπτική ευημερίας στους πολίτες της.

Η ανάγκη για το διαφορετικό και η κοινωνική αλληλεγγύη, ως απάντηση στα κοινά μας προβλήματα, δίνουν την προοπτική για ένα πιο φωτεινό αύριο, υπεράνω χρωμάτων. Οι κομματικές γραμμές υποχωρούν μπροστά στον κοινό στόχο της ανάνηψης.

Η τωρινή κρίση φέρνει μαζί της και μια νέα ευκαιρία. Όλοι μαζί μπορούμε να αλλάξουμε το γκρίζο παρόν και να φέρουμε ένα καλύτερο μέλλον.

Μπορούμε να δημιουργήσουμε μια ενωμένη, ισχυρή, λαϊκή Πελοπόννησο.
Τη Νέα Πελοπόννησο.

Χωρίς μικροκομματισμούς. Χωρίς εξαρτήσεις. Χωρίς ιδιοτέλειες. Με αποφασιστικότητα, συνέπεια, διάθεση για συνεργασία και συμμετοχή. Με προοπτική και αισιοδοξία. Με ξεκάθαρες απόψεις, συγκεκριμένες πράξεις και ρεαλιστικό όραμα.

Με βαθιά την συναίσθηση των δυσκολιών που αντιμετωπίζει το καινούριο και διαφορετικό για να ανατρέψει το παλιό και φθαρμένο, αλλά με βαθύτερη πίστη στην ανάγκη αυτό να εκφραστεί πολιτικά, θέτω υπόψη των Πελοποννησίων συμπολιτών μου την υποψηφιότητά μου για το αξίωμα του περιφερειάρχη και τους ζητώ να προχωρήσουμε μαζί στην νέα αυτή πρόκληση.

Στις δημοκρατίες, αρχή της αλλαγής είναι οι πολίτες.
Αρχή της περιφέρειάς μας είναι οι πολίτες της.

Ο πολιτιστικός "Καλλικράτης" και η κουλτούρα της αλλαγής

Με ανάμεικτα συναισθήματα διάβασα τη διαπίστωση της Λίνας Μενδώνη, Γενικής Γραμματέως του Υπουργείου Πολιτισμού και Τουρισμού ότι μας χρειάζεται ένας «Καλλικράτης» μουσείων. Συμφωνώ και επαυξάνω. Μας χρειάζεται ένας «Καλλικράτης» σε ολόκληρο το χώρο του πολιτισμού. Με μία προϋπόθεση. Ότι δεν θα είναι επικοινωνιακό σύνθημα, αλλά πραγματική διάθεση για σύγκρουση με τις κατεστημένες νοοτροπίες. Κι αυτό δεν το έχουμε δει μέχρι τώρα στο χώρο. Αυτό που βλέπουμε είναι μια μεγάλη, είναι η αλήθεια, προσπάθεια να πάρει πάλι μπρος το σκουριασμένο σύστημα του υπουργείου, αλλά χωρίς να ταράξουμε τα νερά, χωρίς να δοκιμαστεί κάτι καινούργιο.

Κι όμως… Ο «Καλλικράτης» του πολιτιστικού τομέα υπάρχει ήδη σε συγκεκριμένο σχέδιο από το 2005. Μπορεί να έχει το πεζό όνομα «Νέος Οργανισμός», διέπεται όμως από τις ίδιες αρχές. Εισάγει μία πρωτοποριακή και καινοτόμο δομή περιφερειοποίησης του Υπουργείου Πολιτισμού, που στηρίζεται σε μια νέα φιλοσοφία ανάπτυξης λειτουργιών και δικτύων. Επιδιώκει την ισόρροπη ανάπτυξη όλων των πολιτιστικών δραστηριοτήτων, λαμβάνοντας υπόψη και την αναπτυξιακή προοπτική τους. Η βασική αρχή είναι, όλο το σύστημα να λειτουργεί με βάση την αρχή της επικουρικότητας στο κατώτερο εφικτό επίπεδο.

Ο πολιτιστικός «Καλλικράτης» προβλέπει δύο επίπεδα διοίκησης: το πρώτο επίπεδο στο κέντρο, με πιο ολιγομελείς από σήμερα κεντρικές υπηρεσίες σε ρόλο επιτελικό, ελεγκτικό και υλοποίησης δράσεων εθνικής κλίμακας, το δε δεύτερο σε πολιτιστικές περιφέρειες, με περιφερειακές υπηρεσίες πολιτισμού, στις οποίες θα οργανώνεται η βασική δομή των δραστηριοτήτων του υπουργείου –ακόμα και του σύγχρονου πολιτισμού, που σήμερα δεν είναι αποκεντρωμένες.

Σύμφωνα με το σχέδιο, οι Εφορείες Αρχαιοτήτων θα λειτουργούν σε ενοποιημένη μορφή ως υπηρεσίες μιας στάσης στο χωρικό επίπεδο του παλαιού νομού, ώστε να εξυπηρετείται καλύτερα ο πολίτης αλλά και να προστατεύεται πιο αποτελεσματικά η πολιτιστική μας κληρονομιά. Οι Εφορείες θα αναφέρονται στον προϊστάμενο της περιφερειακής υπηρεσίας πολιτισμού, αντί του γενικού διευθυντή της κεντρικής υπηρεσίας όπως ισχύει σήμερα, με τα γνωστά αποτελέσματα συσσώρευσης υποθέσεων στο κέντρο και ταλαιπωρίας του πολίτη.
Στα μουσεία, στα οποία τόση αρνητική κριτική γίνεται τελευταία, δίνεται ιδιαίτερο βάρος. Προτείνεται από το σχέδιο αφενός η θεσμοθέτηση μιας νέας Γενικής Διεύθυνσης, της Γενικής Διεύθυνσης Μουσείων, που θα εξασφαλίζει το συντονισμό τους και τις απαραίτητες συνεργασίες και συνέργειες, και αφετέρου η μετατροπή των μεγαλύτερων αρχαιολογικών και βυζαντινών μουσείων σε νομικά πρόσωπα δημοσίου δικαίου. Το πείραμα του νέου Μουσείου της Ακρόπολης που λειτουργεί ως νομικό πρόσωπο, παρ’ ότι διέρχεται ακόμη τις παιδικές του αδυναμίες, δείχνει ότι η μεγαλύτερη αυτονομία των μουσείων παρέχει τη δυνατότητα για καλύτερες υπηρεσίες προς τους επισκέπτες. ΄Αλλωστε, αυτή είναι η τάση διεθνώς. Γιατί εμείς μονίμως να υστερούμε;Η νέα δομή λαμβάνει υπόψη τον τρόπο παραγωγής έργου στο υπουργείο και το γεγονός ότι οι δύο μεγάλοι τομείς δράσεις του -πολιτιστική κληρονομιά και σύγχρονος πολιτισμός - έχουν διαφορετικό νομικό πλαίσιο και διαφορετικό ρόλο. Η πολιτιστική κληρονομιά προστατεύεται από το Σύνταγμα, οπότε το κράτος οφείλει να εξασφαλίσει ενιαίες κατευθυντήριες γραμμές και αποτελεσματικά εργαλεία προστασίας. Αντιθέτως, στο σύγχρονο πολιτισμό το κράτος διασφαλίζει τις πολιτιστικές υποδομές και ένα πλαίσιο θεσμών που ευνοούν τη δημιουργία, χωρίς όμως η πολιτεία να εμπλέκεται σ’ αυτήν.

Μια τέτοια βελτίωση της διοικητικής ικανότητας της δημόσιας διοίκησης εναρμονίζεται και με τις κατευθύνσεις που έχει δώσει η Ευρωπαϊκή Ενωση για την περίοδο 2007-2013. Η ΄Ενωση έχει θέσει ως στρατηγικούς στόχους την ικανότητα διαχείρισης της αλλαγής, την αποκέντρωση αρμοδιοτήτων σε περιφερειακό και τοπικό επίπεδο με ταυτόχρονη ενίσχυση της στρατηγικής προσέγγισης του προγραμματισμού στο κεντρικό επίπεδο, την ενδυνάμωση της διοικητικής ικανότητας για το σχεδιασμό – υλοποίηση - διαχείριση αναπτυξιακών προγραμμάτων σε περιφερειακό επίπεδο, τη βελτίωση των υπηρεσιών προς την κοινωνία και τις συνεργασίες δημοσίων και ιδιωτικών φορέων.

Στην παραμικρή απόπειρα αλλαγής όμως της ελληνικής δημόσιας διοίκησης, η αντίδραση είναι λυσσαλέα. Το έζησα προσωπικά. Το πλήρωσα. Μήπως όμως τώρα που φτάσαμε στον πάτο, δεν θα πρέπει να διστάζουμε άλλο; H άσκηση της εξουσίας δεν μπορεί πια να εξαντλείται σε παιχνίδια συμβιβασμών και ισορροπιών. Η εμμονή μας στις λογικές του 19ου αιώνα ενώ σε όλη την υφήλιο έχει γίνει κοσμογονία μας έφερε στο χείλος της καταστροφής. Με το σχέδιο διάσωσης μας δόθηκε μια ανάσα, μια τελευταία ευκαιρία να περάσουμε –δυστυχώς με θυσίες- στον 21ο αιώνα. ΄Εχουμε μόνο 3 χρόνια μπροστά μας για να καλύψουμε την υστέρηση δεκαετιών.

Είναι καιρός να τολμήσουμε. Είναι καιρός οι υγιείς δυνάμεις του πολιτικού μας συστήματος να κάνουν μια φυγή προς τα εμπρός, να ηγηθούν επιτέλους της κοινωνίας, αντί να υποχωρούν μπροστά στις χειρότερες πλευρές της.

*Ελευθεροτυπία, 07/2010

Η βαρυχειμωνιά ως κάρμα του κ. Σαμαρά

Δεν νομίζω ότι κάποιος είχε προσδοκίες από το πρόσφατο συνέδριο της Νέας Δημοκρατίας. Αντίθετα ήταν εμφανές από την πρώτη στιγμή ότι θα ήταν μια μάζωξη ανάδειξης εσωκομματικών ισορροπιών και διατύπωσης βερμπαλισμών. Όπως αναμενόταν, έλειψε κάθε συγκεκριμένη ιδεολογική τοποθέτηση και ασφαλώς κάθε διάθεση αυτοκριτικής για την κατάντια της κεντροδεξιάς παράταξης και τη διάλυση που σήμανε για τον τόπο η προηγούμενη διακυβέρνηση.

Ο κ. Σαμαράς εξελέγη στην προεδρία του κόμματος όχι διότι είχε μια συγκεκριμένη πρόταση για τον τόπο. Ούτε επειδή τα περάσματα του στη βάση της Νέας Δημοκρατίας ήταν τέτοια ώστε να δημιουργούν προσδοκία εξουσίας. Αναδείχθηκε πρόεδρος του κόμματος, διότι είχε απέναντι του την κ. Μπακογιάννη και στηρίχθηκε από το νεοκαραμανλικό μπλοκ. Το γεγονός αυτό δεν ήταν δυνατόν παρά να σημάνει μια ιδιότυπη ομηρία της σημερινής προεδρίας απέναντι στην απελθούσα. Όσοι από την πρώτη στιγμή διατύπωσαν την βεβαιότητα ότι στην περίπτωση που ο κ. Σαμαράς δεν κόψει δεσμούς με τον νεοκαραμανλισμό δεν θα αποκτήσει κοινωνική αποδοχή, γνώριζαν εκ των προτέρων ότι αυτό δε θα συμβεί. Διότι απλώς, κάτι τέτοιο θα απαιτούσε πολιτική ανδρεία και έλλειψη εξαρτήσεων.

Η πολιτεία του σημερινού προέδρου της Νέας Δημοκρατίας προεξοφλούσε τον τρόπο που θα επέλεγε να πορευτεί και σε αυτήν την θέση που οι συγκυρίες τον έφεραν. Γνωστός για τον βερμπαλισμό και την ανευθυνότητα που διέκριναν τη θητεία του ως υπουργού Εξωτερικών της περιόδου ’90 -’93, έχτισε την προσωπική του διαδρομή με τυχοδιωκτισμό και ιδιοτέλεια, ποντάροντας στον εγγενή εθνικό μεγαλοϊδεατισμό του νεοέλληνα και υποσχόμενος μια πολιτική άνοιξη που έφερε βαρυχειμωνιά στην τοποθέτηση της χώρας στη διεθνή σκακιέρα.

Την ίδια βαρυχειμωνιά φέρνει στην κεντροδεξιά παράταξη η θητεία του κ. Σαμαρά ως προέδρου της Νέας Δημοκρατίας. Το θερμό χειροκρότημα που επεφύλαξε αξιοσημείωτη μερίδα των συνέδρων στον κ. Καραμανλή τον έφεραν αντιμέτωπο με ακόμη ένα προσωπικό του αδιέξοδο. Οι δυνάμεις που τον ανέδειξαν τον αναγκάζουν σήμερα να αναδειχθεί σε υμνωδό της πενταετίας που στη συνείδηση της ελληνικής κοινωνίας έχει σημαντικές ευθύνες για την διάλυση του κράτους και τις συνέπειες της, οι οποίες είναι αντιληπτές πλέον σε κάθε επίπεδο της κοινωνικής διαστρωμάτωσης.

*H Χώρα, 4 Ιουλίου 2010

Δυστυχώς για τον κ. Σαμαρά, οι μνήμες του παρελθόντος που κατάφερε να σκεπάσει με την αναγκαστική του αποχή από την πολιτική ζωή του τόπου την επαύριον της διάλυσης της «Πολιτικής Άνοιξης» και τη σιγή ιχθύος που κράτησε κατά την πρόσφατη κυβερνητική του θητεία σε πλειάδα σημαντικών ζητημάτων, έρχεται η ώρα να ξαναζωντανέψουν. Και όσες ευκαιρίες κι αν προσφέρονται σε αυτόν τον τόπο σε αποδεδειγμένα μειωμένων ικανοτήτων και αμφιλεγόμενων προθέσεων πολιτικούς, κάποια στιγμή κι αυτές τελειώνουν. Τα γνωστά παπαγαλάκια των μίντια που υμνούσαν τον νεοκαραμανλισμό μέχρι την τελευταία στιγμή και σήμερα εκφράζουν την πεποίθηση ότι ο κ. Σαμαράς εξήλθε «ενισχυμένος» από το Συνέδριο δεν έχουν κανένα πέρασμα στην ελληνική κοινωνία. Στο μέλλον, που η χώρα επιχειρεί να εξασφαλίσει για τον εαυτό της δεν έχουν ρόλο ούτε οι υμνωδοί, ούτε οι βερμπαλιστές, ούτε οι τυχοδιώκτες, ούτε οι πληρωμένοι γραφιάδες.

Το χρονικό μιας προαναγγελθείσας αυτοκτονίας

Η αυτοκτονία είναι μια λέξη πολύ της μόδας. Αυτή χρησιμοποίησε ο κ. Δημήτρης Αβραμόπουλος για να περιγράψει γλαφυρά τη φημολογία περί αποχώρησης ορισμένων βουλευτών της ΝΔ από το κομματικό μαντρί. Αυτήν την ίδια λέξη έχει μετέλθει και ο πρόεδρος του κόμματος για να αντιδράσει θεαματικά στα μέτρα ανάταξης της ελληνικής οικονομίας που επιχειρεί η κυβέρνηση. Λίγο καιρό πριν τις εσωκομματικές εκλογές που ανέδειξαν τον κ. Σαμαρά πρόεδρο της κεντροδεξιάς παράταξης, κάποιος εξαιρετικά σημαίνων πολιτικός μου εκμυστηρεύτηκε ότι αφού «τα κόμματα δεν αυτοκτονούν» η κ. Μπακογιάννη θα κέρδιζε τελικώς την αναμέτρηση. Τότε, από σεβασμό και ευγένεια μάλλον, δεν είχα απαντήσει ότι ενίοτε και τα πολιτικά κόμματα, όπως και οι χώρες, αυτοκτονούν. Τι γίνεται όμως ειδικότερα στην Ελλάδα;

Το συνέδριο της ΝΔ συμπίπτει χρονικά με την 10η επέτειο της ένταξης της Ελλάδας στην ΟΝΕ. Τι έχει απομείνει σήμερα από εκείνη την αισιοδοξία που πλημμύριζε πολίτες και χώρα, εξαιρουμένων των συνήθων υπόπτων του ΚΚΕ; Κατ’ αρχήν, συνεχίζουμε να είμαστε στην Ευρωζώνη και αυτό είναι κάτι θετικό. Ωστόσο, είναι και το μόνο. Και τούτο, διότι, δυστυχώς, το βήμα αυτό δεν συνοδεύτηκε από τις απαραίτητες μεταρρυθμίσεις που συν τω χρόνω θα έφερναν την πραγματική σύγκλιση. Συγκεκριμένα, η δεύτερη κυβέρνηση Σημίτη, με ενοχοποιημένο το ιδεολόγημα του εκσυγχρονισμού και με ακρωτηριασμένη δυναμική ελέω της εκτεταμένης διαφθοράς του οικοδομήματος, έκανε πίσω σε σημαντικές αλλαγές, με κορυφαία οπισθοδρόμηση αυτή του ασφαλιστικού. Άλλωστε, εκεί εδράζεται χρονικά και η αρχή του τέλους για τον κ. Σημίτη. Ήταν εντούτοις, η ΝΔ, στη συνέχεια, που, αντί να προχωρήσει με τη λευκή επιταγή που είχε από τον ελληνικό λαό στις διαρθρωτικές αλλαγές που είχε η χώρα ανάγκη, εγκατέλειψε τον τόπο στην τύχη του, ελέω πολιτικής αβουλίας, παροιμιώδους ανικανότητας και μεγίστης διαφθοράς στο υψηλότερο δυνατό επίπεδο.

Η πορεία αυτή, κατά την άποψή μου, ήταν προδιαγεγραμμένη. Μπήκαμε στην ΟΝΕ, χωρίς πρώτα να έχει εξηγηθεί με πειστικότητα ότι αυτή η ένταξη θα είχε νόημα, εάν και εφόσον η ελληνική οικονομία θεράπευε τις χρόνιες παθογένειές της. Κάτι τέτοιο δεν συνέβη. Ο διάχυτος αριστερισμός όρθωσε τα γνωστά του αναχώματα και όλα έμειναν ίδια. Η αλλαγή σκόνταψε στην εύκολη λύση των πολιτικών να κάνουν κοινωνική πολιτική με δανεικά και στην εύκολη επιλογή των πολιτών να μην θυσιάσουν την επίπλαστη ευημερία στο βωμό της πραγματικής ανάταξης της οικονομίας. Κάπως έτσι φτάσαμε στη σημερινή δύσκολη εποχή, που επιτείνεται από τη δυσχερή διεθνή συγκυρία.

Μπροστά στην αυτοχειρία της χώρας, που έχει αρχίσει να επιχειρείται εδώ και δεκαετίες, η πολιτική αυτοκτονία κάποιων πολιτικών είναι δευτερευούσης σημασίας. Στη ΝΔ, όπου παρεμπιπτόντως, κατά παράδοση, οι φυγάδες από το μαντρί δεν εξοντώνονται από τον λύκο, αλλά επιστρέφουν σε θέσεις ισχύος, εκείνο που θα έπρεπε να συζητηθεί με σοβαρότητα είναι οι λόγοι που οι μεγάλες προσδοκίες από την ένταξη της χώρας στην ΟΝΕ διαψεύσθηκαν οδυνηρά. Το πολιτικό σύστημα στο σύνολο του βιώνει τέτοια απαξία, που μπροστά στο ενδεχόμενο αυτοκτονίας κομμάτων ή πολιτικών, το λαϊκό αίσθημα μένει παγερά ασυγκίνητο. Η αλήθεια είναι όμως, ότι πράγματι στην Ελλάδα, τα πολιτικά κόμματα δεν αυτοκτονούν. Το χαρακίρι θέλει θάρρος και προϋποθέτει έχοντες συνείδηση. Τέτοιες αξίες και πρόσωπα δεν διαθέτει το σύστημα. Αφού δεν αυτοκτονούν, μένει να δούμε αν φονεύονται.


*Η Χώρα, 27 Ιουνίου 2010