Τετάρτη 5 Αυγούστου 2009

Ο γκλαμουράτος ξεναγός του μουσείου, το μουσείο και ο Γαβράς…

Διακόπτω τη θερινή ραστώνη, διότι το ζήτημα της παρέμβασης στο έργο του Κώστα Γαβρά σχετικά με το Μουσείο της Ακρόπολης με ενοχλεί εξαιρετικά στην αισθητική μου. Παρά το γεγονός ότι η ιστορία αυτή πήρε το γνωστό αίσιο τέλος, με το φιλμ του βραβευμένου σκηνοθέτη να προβάλλεται τελικώς ολόκληρο, η γεύση που μένει στο στόμα είναι η γνωστή πικρή.

Κατ’ αρχήν, η αυθαίρετη επέμβαση σε οποιοδήποτε καλλιτεχνικό ή πνευματικό έργο χωρίς τη σύμφωνη γνώμη του δημιουργού είναι δείγμα αυταρχισμού και πρέπει να καταδικάζεται. Αυτή είναι η πρώτη διαπίστωση.

Σε ένα δεύτερο επίπεδο, αυτό καθεαυτό το γεγονός που έδειχναν οι επίμαχες σκηνές που κόπηκαν είναι ιστορικά τεκμηριωμένο. Οι εικόνες όμως άγγιξαν κάποιες ευαίσθητες χορδές κι αυτό δεν μπορούμε να το παραβλέψουμε. Το πρόβλημα δημιουργήθηκε, κατά τη γνώμη μου, επειδή το φιλμ δεν υποστηριζόταν από την έκθεση. Να εξηγήσω τι εννοώ: Η έκθεση σταματάει στα ρωμαϊκά χρόνια. Οι επισκέπτες λοιπόν δεν μπορούν να ξέρουν ότι οι χριστιανοί όχι μόνο σεβάστηκαν την ιερότητα του Παρθενώνα, αλλά και τον λειτουργούσαν ως εκκλησία, που αργότερα ονομάστηκε Παναγία η Αθηνιώτισσα. Η νέα χρήση έσωσε το ναό, τουλάχιστον μέχρι την έκρηξη του Μοροζίνι το1687. Για να μετατρέψουν τον αρχαίο ναό σε εκκλησία, οι πρώτοι χριστιανοί έκαναν κάποιες μετατροπές. Ήταν φυσικό. Όποιος επισκέπτεται το Βυζαντινό Μουσείο το καταλαβαίνει αυτό. Εκεί υπάρχει ειδική εκθεσιακή ενότητα για τη μετατροπή αυτή.

Όλη αυτή η ιστορική συνέχεια, που είναι συγκινητική, γιατί δείχνει πώς ο ελληνισμός εξελισσόταν, ενσωμάτωνε τα παλιά βιώματα και προχωρούσε αφομοιώνοντας κάποια στοιχεία του, έχει χαθεί στην έκθεση. ΄Ετσι, είναι ανθρώπινο κάποιοι να εκλάβουν τις εικόνες του φιλμ ως καταγγελία και όχι ως ιστορική αναπαράσταση.

Αντιλαμβάνεται λοιπόν κανείς εύκολα ότι το πρόβλημα πάει πολύ μακρύτερα από το σημερινό αυτό γεγονός. Η σύντομη αυτή απαγόρευση ανέδειξε απλώς την υποκουλτούρα κάποιων μικρονοητικών καιροσκόπων, που όπως και στο σύνολο της πολιτικής άλλωστε, χαράσσουν την πολιτική στον πολιτισμό, χωρίς κανένα συγκεκριμένο όραμα, χωρίς σχέδιο, ευκαιριακά και τυχαία.

Θεωρώ ότι ήταν πολιτικό και μουσειολογικό λάθος να σταματήσει η έκθεση μέχρι τα ρωμαϊκά χρόνια. Το μουσείο έγινε πολύ μεγάλο και τα χωράει όλα. Στο όνομα όμως μιας αρχαιόπληκτης ψευτογκλαμουριάς, χάσαμε μια ακόμη ευκαιρία να κατανοήσουμε λίγο περισσότερο τη συλλογική μας ψυχή. Και ακόμη μια ευκαιρία να χτίσουμε ένα λίγο πιο αληθινό, και γι’ αυτό πιο βέβαιο και σταθερό μέλλον. Ας είναι. Ένα μουσείο χωρίς εξέλιξη. Ένας υπουργός που παριστάνει τον ξεναγό των γκλαμουράτων. Ένα έθνος που φοβάται να αντιπαλέψει τον συντηρητισμό του και προτιμά να βαυκαλίζεται με ψέματα παρά να ξυπνά με αλήθειες.

12 σχόλια:

Ανώνυμος είπε...

Προκαταβολικά συγγνώμη για την δημοσίευση εδώ με θέμα που δεν σχετίζεται με το άρθρο σας.
Θα ενδιέφερε εμένα και φαντάζομαι πολλούς άλλους η θέση σας για την νέα μόδα "τελών" υπέρ του περιβάλλοντος. Συμφωνώ με την ύπαρξη κινήτρων να εξσυνχρονισμό αυτοκινήτων συσκευών κατοικιών... αλλά η "τιμωρία" με την μορφή τελών για όσους δεν έχουν λεφτά να πάρουν νέο αμάξι... σχεδόν παραβιάζει τα όρια της προστασίας της ιδιοκτησίας που προβλέπει το σύνταγμα. Αδυνατώ να καταλάβω γιατι απλά δεν μπήκε ενας ακόμα φόρος ρύπανσης περιβάλλοντος στην τιμή της βενζίνης . Φοβάμαι ότι πλέον νομοθετούν αντιπρόσωποι εισαγωγείς και κατασκευαστές... Πολύ φοβάμαι ότι η ιδέα "προστασία περιβάλλοντος και απόσυρση" σύντομα θα επεκταθεί σε κίνητρα- τιμωρία για απόσυρση κατοικιών.. ενώ συστηματικά "αμελεί" το κράτος να την εφαρμόσει σε θαλαμηγούς αεροπλάνα πλοία και εργοστάσια.
Αναμένω με τεράστιο ενδιαφέρον και ελπίδα την απάντησή σας

Ανώνυμος είπε...

Γιατί δεν ακολουθείτε το παράδειγμα του κυρίου Μανώλη και να παραιτηθείτε. Δεν έχετε τίποτε να προσφέρετε παρά μόνο τον αρνητισμό σας. Όλος ο ελληνικός λαός θα σας ήταν υπόχρεος.

Ανώνυμος είπε...

Αν είσαι αληθινός Αρκάδας παραιτήσου όπως ο Μανώλης γιατί όσο μένεις βλάπτεις την παράταξη με της οποίας το ψηφοδέλτιο βγήκες βουλευτής. Εκτός και αν εξυπηρετείς συμφέροντα άλλων.

Ανώνυμος είπε...

Αγαπητέ Πέτρο,

Μια μικρή παρέμβαση θα κάνω μόνο. Και αυτό αφορά σε αυτό που έγραψες ότι οι χρισιανοί σεβάστηκαν τους αρχαίους ναούς και τους προστάτεψαν. Εδώ θα με βρεις να διαφωνώ. Αν οι χριστιανοί σέβονταν τα αρχαία μνημεία δεν έπρεπε να ακουμπήσουν το χέρι τους πάνω τους. Ο μόνος λόγος που το έκαναν ήταν απλά ο λόγος της επικράτησης. Πώς θα επικρατούσαν αν δεν αφαιρούσαν ότι είχε να κάνει με την αρχαιότητα και τον δωδεκαθεισμό κλπ.? Έτσι πολύ απλά κατέστρεψαν και όχι προστάτεψαν τους αρχαίους ναούς χτίζοντας εκκλησίες πάνω τους στις περισσότερες περιπτώσεις. Αυτή δυστυχώς είναι η μαύρη αλήθεια που ακόμα και σήμερα φαίνεται κάτω από πολύ παλιές εκκλησίες που ξεχωρίζουν πέτρες σαφώς από αρχαίους ναούς.

Ευχαριστώ

Bασίλης Β. είπε...

Oι χριστιανοί σεβάστηκαν τα αρχαία μνημεία; Κύριε Τατούλη, πως μπορείτε να ξεστομίζετε τέτοια ψεύδη; Σε ποιους απευθύνεστε;
Δεν θα μπώ ΚΑΝ στον κόπο να σας παραθέσω το παραμικρό στοιχείο εναντίον των γραφομένων σας.
Θεωρώ ότι απο την στιγμή που ένας μορφωμένος άνθρωπος (όπως εσείς) γράφει τέτοια τερατώδη ψεύδη, έχει λόγο που το κάνει, και κατά συνέπεια η οποιαδήποτε αντιπαράθεση μεσω ιστορικών αποδείξεων είναι απλά ΜΑΤΑΙΗ.
Λυπάμαι μόνο, που μορφωμένοι άνθρωποι, μέλη του Ελληνικού κοινοβουλίου, άνθρωποι με βήμα ακροατήριο και επιρροή, σκοπίμως (ναι, οφείλω να το πιστέψω) διαστρεβλώνουν την ιστορία κατ' αυτον τον τρόπο.


Βασίλης Β.

Ανώνυμος είπε...

Ελπίζω να μην ισχύουν τα σενάρια που σας θέλουν υποψήφιο με το ΠΑΣΟΚ.

Ανώνυμος είπε...

ΒΡΕ ΠΟΥΛΗΜΕΝΟ ΤΟΜΑΡΙ, ΘΑ ΠΑΣ ΣΤΟ ΠΑΣΟΚ; ΟΤΑΝ ΣΕ ΕΒΑΖΕ Ο ΚΑΡΑΜΑΝΛΗΣ ΥΦ-ΥΠΟΥΡΓΟ ΗΤΑΝ ΚΑΛΑ ΤΩΡΑ ΠΑΣ ΣΤΟΝ ΠΑΠΑΝΔΡΕΟΥ ΜΠΑΣ ΚΑΙ ΠΑΡΕΙΣ ΚΑΜΙΑ ΘΕΣΗ ΚΙ ΕΚΕΙ. ΝΤΡΕΠΟΜΑΙ ΓΙΑ ΣΕΝΑ, ΠΟΥΛΗΜΕΝΕ

Ανώνυμος είπε...

Η σιωπή σου να θεωρήσω ότι σημαίνει πως αποσύρεσαι απο την πολιτική? Είναι ότι καλύτερο μπορούσες να κάνεις. Δεν νομίζω ότι προσέφερε και τίποτε στην Ελλάδα.

Μουσειολόγος είπε...

Καλημέρα

Έίμαι μουσειολόγος και τυχαία σήμερα έπεσα πάνω στην ανάρτηση αυτή καθυστερημένα.
Πολιτικά και κομματικά είμαι μακριά σας και ως πολίτης ταλαιπωρημένος αηδιάζω από τους πολιτικούς. Ωστόσο οφείλω να πω ότι εντυπωσιάστηκα από την τοποθέτησή σας, ακόμα και αν υπάρχουν σημεία που ίσως κάποιος θα διαφωνούσε.

Οι χριστιανοί κατάστρεψαν αρχαία μνημεία άλλα όχι σε όλες τις περιπτώσεις. Οι ρωμαίοι άρχισαν να κόβουν χέρια, πόδια, κεφάλια και να τα μεταφέρουν στις επαύλεις τους στην Ρώμη. Οι χριστιανοί κατακρεούργησαν όλα τα τσουτσούνια. Ίσως όμως πολλά αρχιτεκτονικά μέλη αρχαίων ναών να διασώθηκαν ακριβώς επειδή χρησιμοποιήθηκαν για χριστιανικούς ναούς. Τα περισσότερα μνημεία καταστράφηκαν εξαιτίας τις φτώχιας του λαού ανά τους αιώνες. Τα μαρμάρινα αγάλματα έγιναν γύψος, τα σιδερένια όπλα, κτλ, κτλ.

Τελικά αν σας έκαναν Υπουργό Πολιτισμού, μετά πάντα την αδικία του πρωθυπουργού σας που σας πλήγωσε, μπορεί να ήσασταν και καλός. Αν σας έκαναν πριν, αμφιβάλω. Όταν τελικά ο πολιτικός πληγωθεί όπως πληγώνεται και ο κάθε ένας πολίτης, μπορεί να γίνει και καλός.

Θα ξαναεπισκεφτώ το ιστολόγιο αναμένοντας και άλλες τέτοιες τοποθετήσεις

Ανώνυμος είπε...

Tι να πουν τώρα όσοι σε καθύβριζαν όταν ήσουν ο μόνος που έλεγες την αλήθεια...; Κρίμα που δεν αρθρογραφείς περισσότερο στο blog!

Παρρησία είπε...

πού'σαι ρε blogger? 8α βάλεις υποψηφιότητα για αρχηγός της ΝΔ?

Ανώνυμος είπε...

Εϊδες που οι πόρτες έκλεισαν.. Είσαι .. και ελπίζω είστε.. μόνοι μαζί με τους μνηστήρες μέσα στην αίθουσα του θρόνου.
... φρόντισε τώρα να φύγουν όλοι οι μνηστήρες της Δημοκρατίας και να καθαρίσετε την Ιθάκη σας.



Δεν είμαι ανώνυμος.. είμαι αυτός που πρίν πολύ καιρό πρώτος είπε..
"Να φύγει ο Κ.Κ. από την ΝΔ "
συμπληρώνω... να πάρει μαζί του και τα πρόβατά του.


Καλή τύχη