Κομματανθρωπάκια και κομματάρχοντες

Οι μεγάλες αλλαγές που έχει ανάγκη ο τόπος θέλει ελεύθερους πολιτικούς να καταθέσουν ελεύθερα τις απόψεις τους. Όχι εξαρτημένους από κομματικές πειθαρχίες, προσωπικές ιδιοτέλειες και εγωπαθείς αρχηγούς…


Πριν από τρία περίπου χρόνια – σε καιρούς ακόμη παντοδυναμίας του Καραμανλή και μεγάλης αμφισβήτησης του σημερινού πρωθυπουργού- υπήρξαμε κάποιοι που καταθέσαμε γραπτώς την αγωνία μας για το μέλλον του τόπου. Το πρόβλημα, λέγαμε τότε είναι ολιστικό. Η κρίση είναι συνολική. Κρίση οικονομική. Κρίση κοινωνική. Κρίση θεσμών και αξιών. Σήμερα, ολοένα και περισσότεροι είναι εκείνοι που αντιλαμβάνονται ότι στον τόπο, τίποτε δεν πάει καλά. Τίποτε δεν λειτουργεί. Οι περισσότεροι κρίκοι της αλυσίδας είναι σκουριασμένοι και σπασμένοι. Έστω και με υστέρηση, αυτό, η συνειδητοποίηση δηλαδή, δεν μπορεί παρά να είναι ευχάριστο γεγονός.

Πριν από αρκετά χρόνια, στο περίφημο συνέδριο της Χαλκιδικής της Νέας Δημοκρατίας, είχα διατυπώσει την κάθετη αντίθεσή μου στο ζήτημα της κομματικής πειθαρχίας. Το ίδιο είχα επαναλάβει και όταν έθεσα υποψηφιότητα για τη θέση του γραμματέα του κόμματος απέναντι στον κ. Βαγγέλη Μειμαράκη. Για την ίδια ακριβώς θέση μου διαγράφηκα το 1998 για πρώτη φορά από τον Καραμανλή, αφού δεν καταψήφισα ένα νομοσχέδιο που έφερε στη Βουλή το ΠΑΣΟΚ, με τη λογική ότι ήταν ακριβώς στα πατήματα των δικών μας απόψεων. Για τις ίδιες ακριβώς θέσεις διαγράφηκα από τον Καραμανλή για δεύτερη φορά το 2008, αφού επέμενα να εκφράζω δημόσια τις αντιθέσεις μου στο λάθος δρόμο που είχε τραβήξει.

Καλά, θα αναρωτηθεί κάποιος εύλογα, να ήταν η κομματική πειθαρχία το πρόβλημά μας…Κι όμως. Ο τρόπος που λειτουργεί η ελληνική Βουλή και τα κόμματα αφενός αντανακλούν τις ίδιες τις κοινωνικές λειτουργίες / αρρυθμίες, αφετέρου δε συνιστούν ακρογωνιαίους λίθους του πολιτεύματος.

Είναι η ώρα να ξανασυζητήσουμε σε αυτόν τον τόπο για την ποιότητα της δημοκρατίας που θέλουμε να υπηρετήσουμε. Πρέπει όλοι μαζί ρητά να καταδικάσουμε όλες αυτές τις πρακτικές ολοκληρωτικών αντιλήψεων που επιβάλλουν κάθε φορά στους βουλευτές μέχρι ποιου σημείου (και αν) μπορούν να εκφράζουν τις απόψεις τους. Ο όρος της κομματικής πειθαρχίας είναι μια έννοια που δεν μπορεί να έχει καμία σχέση με τις σύγχρονες δυτικές κοινωνίες. Οι βουλευτές πρέπει να είναι ελεύθεροι άνθρωποι, που μπορούν να διατυπώνουν ελεύθερα τις απόψεις τους. Αν δεν μπορούν να είναι ελεύθεροι από κάθε τύπου εξαρτήσεις και να διατυπώνουν ελεύθερα τις απόψεις τους, δεν είναι χρήσιμοι για τον τόπο, παρά μόνο για τα κόμματά τους και τους συγκεντρωτικούς αρχηγούς τους. Έχω και στο παρελθόν τονίσει ότι εκτός του ζητήματος του προϋπολογισμού και της ψήφου εμπιστοσύνης στην κυβέρνηση, καμία άλλη ψηφοφορία δεν πρέπει να ξεκινά από δεδομένες αφετηρίες. Διότι, αν αυτό δεν ισχύσει σύντομα δεν θα μπορούμε να μιλούμε για κοινοβουλευτική δημοκρατία, αλλά για μια υπό περιορισμό δημοκρατία.
Και ας μη γελιόμαστε. Εκεί έχουμε ήδη φτάσει.

Η Νέα Δημοκρατία το μάθημά της δεν το έχει μάθει. Συνεχίζει να θεωρεί τους βουλευτές κομματανθρωπάκια, που σκύβουν το κεφάλι με υποταγή στον κομματάρχοντα. Έτσι εξηγείται και το γεγονός ότι σε ένα τόσο κρίσιμο ζήτημα όπως αυτό της αλλαγής του εκλογικού νόμου έσπευσε μέσω του κ. Παναγιωτόπουλου να θέσει ζήτημα κομματικής πειθαρχίας. Και αυτό μάλιστα χωρίς να έχει προηγηθεί κάποιος διάλογος στα εσωτερικά όργανα του κόμματος, προκειμένου να αντιληφθούμε ότι η όποια θέση είναι απαύγασμα συλλογικής σοφίας. Στο ΠΑΣΟΚ αρχίζουν να πέφτουν στο γνωστό παραμύθι της εσωτερικής διαφωνίας που ιντριγκάρει τα μίντια και του καλού τσομπάνη που νουθετεί τα πρόβατα. Αυτό όμως δεν λέγεται ούτε δημοκρατία, ούτε βουλή, ούτε κυβέρνηση. Και το λογαριασμό τον πληρώνει τελικώς ο τόπος.


*To άρθρο αυτό δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα "Η Χώρα" στις 23 Ιανουαρίου