Τώρα μας φταιν οι Γερμανοί…

Τελικώς πάλι εξευρέθη ο τρόπος να αισθανθούμε λίγο καλύτερα. Και εξηγούμαι. Μετά από τον Τρισέ, τον Αλμούνια, τους τεχνοκράτες των Βρυξελλών, το ΔΝΤ και τους άλλους, άρχισε να μας φταιν οι Γερμανοί, οι Γάλλοι, οι Βρετανοί και ο ξένος Τύπος που τις τελευταίες ημέρες έχει επιδοθεί σε ένα πανηγύρι αρνητικών δημοσιευμάτων για την χώρα μας. Η συνταγή αυτή δεν είναι καινοφανής, αλλά καλά δοκιμασμένη. Ανέκαθεν η συνωμοσιολογία έδινε τη θέση της στον ρεαλισμό προκειμένου να σκεπαστούν καλά εθνικές και ατομικές ανεπάρκειες, οι γνωστές πλέον σε όλους παθογένειες του συστήματος.

Δεν λέω ότι θεωρώ αυτήν την επίθεση δίκαιη. Μάλιστα σε ορισμένες περιπτώσεις είναι κακόγουστη και χυδαία. Το προτεταμένο δάχτυλο της Αφροδίτης της Μήλου, όπως απεικονίζεται στο εξώφυλλο της γερμανικής έκδοσης του «Focus» δεν διαθέτει ούτε χιούμορ ούτε πολιτικό πολιτισμό. Άλλωστε, η ελληνική περίπτωση είναι αλήθεια ότι αποτύπωσε αδρά την ενδογενή αδυναμία της Ευρωζώνης να αντιμετωπίσει τις κρίσεις, ελλείψει επί της ουσίας της πολιτικής ενοποίησης που δεν ολοκληρώθηκε ποτέ. Όχι όμως και το αντίστροφο. Η αδυναμία της Ευρώπης δεν είναι αυτή που εξέθρεψε την ελληνική περίπτωση. Αυτό το κάναμε μόνοι μας. Να σημειώσω επίσης ότι η έλλειψη πολιτικής ενοποίησης δεν αφορά μόνο την ΕΕ. Έχω πολλές φορές γράψει από αυτήν εδώ τη στήλη ότι τα αρνητικά της καπιταλιστικής οργάνωσης του κεφαλαίου και της παγκοσμιοποίησης της οικονομίας, δεν διορθώνονται με αναπόληση της εσωστρέφειας, αλλά με περισσότερη παγκοσμιοποίηση της πολιτικής.

Είναι λάθος η ελληνική περίπτωση να συνδέεται με κάποιες άλλες. Τα γνωστά ως PIGS της Ευρώπης (Πορτογαλία, Ιταλία, Ελλάδα, Ισπανία) έχουμε λίγα πράγματα κοινά να μοιραστούμε. Κατά συνέπεια δεν δικαιούμαστε και ίση μεταχείριση. Υπάρχουν πολλά στερεότυπα που ανακυκλώνονται τις τελευταίες ημέρες, τα οποία κρύβουν αλήθειες και ψέματα. Είναι αλήθεια ότι οι συνθήκες ένταξης μας στην Ευρωζώνη δεν ήταν οι ιδανικές και αυτό είχε ως αποτέλεσμα την πτώση μας σε ανταγωνιστικότητα. Είναι αλήθεια ότι η πολιτική ενοποίηση της Ευρώπης παρέμεινε ατελής. Είναι επίσης αλήθεια ότι οι στρεβλώσεις γέννησαν τους μεγάλους κινδύνους που απειλούν σήμερα το ευρωπαϊκό τραπεζικό σύστημα. Σωστά όλα αυτά, αλλά τι σχέση έχουν με εμάς; Απολύτως καμία. Απλώς οι γνωστοί πολιτικοί και δημοσιογράφοι με το γνωστό υψηλό εθνικό φρόνημα τα ενθυμήθηκαν προκειμένου να νομιμοποίησουν – όσο είναι δυνατό βέβαια- την σημερινή μας κατάντια.

Οι Ευρωπαίοι έχουν δίκιο. Έφτασε πια ο κόμπος στο χτένι. Για πολλά χρόνια τους κοροϊδεύουμε σαν κοινοί απατεώνες. Σπαταλήσαμε άπειρα λεφτά σε ρουσφέτια και προσωπικούς πλουτισμούς χωρίς ποτέ να καταφέρουμε να κάνουμε και την πιο μικρή διαρθρωτική αλλαγή. Τι κι αν υποσχόμασταν ότι όλα αυτά θα άλλαζαν, οι παθογένειες της ελληνικής οικονομίας βάθαιναν ημέρα με την ημέρα περισσότερο. Και απατεώνες λοιπόν είμαστε. Και διεφθαρμένους πολιτικούς διαθέτουμε. Και πολίτες με χαλαρή συνείδηση. Και επιχειρηματίες μιζαδόρους. Και διαπλεκόμενο Τύπο. Όσο εμμένουμε να υποστηρίζουμε ότι «έλα μωρέ αυτά συμβαίνουν παντού» ή να πιστεύουμε ότι κάποιοι συνεχίζουν να μας οφείλουν ακόμη ή ότι η τακτική «δώσε και σε εμένα καλέ μπάρμπα» θα συνεχίσει να μας κρατά στη ζωή, την πατήσαμε. Ο λαικισμός δεν έχει καμία θέση στην αντιμετώπιση της κρίσης. Η μετάθεση ευθυνών μας γελοιοποιεί παρααπάνω. Και όσο αυτό εμμένουμε να μην το κατανοούμε, ολοένα και θα ανακαλύπτουμε ότι ο πάτος του βαρελιού δεν έχει τέλος.

*Το άρθρο αυτό δημοσιεύεται σήμερα στην εφημερίδα "Η Χώρα"